Yeni Yıl ve Satürn… Saturnalia Festivali…

Herkese selamlar arkadaşlar,

Çok zor bir 2020 geldi ve geçti. Tabi toplumsal olarak baya bir sıkıntı çektik ama gene de bireysel hayatlarımızda bir ağladık bir güldük, iyi zamanlarda oldu kötü zamanlarda. Yani harita potansiyellerimizi yaşadık. Yeni yıl yeni umutlar, gene yer yer zor bir yıl olacak derken hepimiz için yeni yılın nereden geldiğini bize neler anlattığını araştırıp yazdım.

Yılbaşı ya da yeni yıl kutlamaları tarihin en eski kutlama ve tatil olayıdır. Bilinen ilk yıl başı kutlaması M.Ö. 4000’li yıllarda Babil’de baharın ilk günü yani doğanın uyanışını kutlarlarmış. Biz astrologlar için de hala İlk bahar ekinoksu yani Güneşin Koç burcuna geçişi ile yeni bir yıl başlamaktadır. Ekinoks zamanları bizler için hep çok önemli olmuştur ve bu günler için özel ingress haritalar çıkartılır ve 3 ayın yani bir mevsimin nasıl geçeceğinin yorumu yapılır. Her neyse o zamanlar Babil de yeni yıl kutlamaları 11 gün sürermiş. Ve bu 11 günün her birinin ayrı bir kutlama ve önemi vardır.

Peki biz neyi kutluyoruz? Noel’le Yıl başını karıştıran çok insan var. Aslında birçok ülke gibi bizde bir yılın bitişini yeni yılın başlangıcını kutluyoruz yani takvimdeki yeni yılı kutluyoruz. Peki Noel ne? Noel ise öncelikle bir Hristiyan bayramı olarak kutlanan ve İsa’nın doğuşunu simgeleyen bir tören olarak bilinse de aslında öyle değilmiş.  İsa’nın asıl doğumunun sonbahar aylarında olduğu bilinmektedir. O zaman daha farklı bir yerden geliyor demek ki derken Noel’in de mitolojiye bağlanmasına çok şaşırmadım. Kısacası Noel ilk çıkışı Hristiyan kaynaklı değilmiş hatta Antik Roma dönemlerinden beri kutlanmaktaymış. Antik Roma’da her yıl 17-25 Aralık tarihinde Satürn adına bir festival yapılırmış. Bu festivale Saturnalia denirmiş. Bu festivalde tüm halk istediklerini yapabilme özgürlüğüne sahipmiş. Romalılar bu festivali fırsat görüp Sarhoş olup her tür taşkınlığı yapabilirmiş. Hatta efendiler kölelerine hizmet eder isteklerini yerine getirirmiş. Ama festivalin en önemli olgusu bir günah keçisi seçip tüm istekleri festival boyunca yerine getirilir ve festival sonun da Satürn’e kurban edilirmiş.  Yani aslında Noel Paganların Satürn’e hediyeler sunduğu bir festivalmiş.

Hatta bundan da önce eski Cermen, İskandinav, Slav, Pers, Galya ve Anadolu uygarlıklarının Aralığın ikinci haftasını (Oğlak dönencesi) kış dönümünü şenlik ve festivalleri geleneğinin olduğunu görüyoruz. Ki Oğlak burcunun yöneticisi de Satürn’dür. Bunu da bir kenara koyalım. Tabi bu festivallerin iki amaca hizmet ettiğini görmekteyiz. Bunlardan birincisi Doğa ve üretimle ilgiliymiş. Paganlar 17-23 Aralık tarihlerinde tarım tanrısı Satürn’e adaklarını sunacakları ve özgürleşebildikleri bir festivalle kutlarlarmış. Bu festival Satürnalia festivaliymiş. Ayrıca 25 Aralık “Güneşin Mağlup Edilemezliği” günü olarak, doğanın ve tarımsal bereketin yeniden canlanmaya başladığı gün olarak kutlamışlardır. İkinci amaç ise kölelerin ağır koşullarının kalkmasına yani özgürlüğe duydukları özlemi anlatırmış. Hatta bu festival süresince köleler dahil kimse çalışmaz ve efendiler kölelerine hizmet edermiş.

Peki bu çam ağacı süsleme olayı nerden geldi derseniz de, hemen onu da açıklamak isterim. Yılbaşı ağacı Asheira kültüründen gelmektedir. İskandinav mitolojisinde ve Druidlerde kullanılan birçok sembol Noel de de kullanılmaktadır. Bu durum yapraklarını dökmeyen ve yeşil kalan tek ağaç olduğundan bu ağaçların ölümsüz olduğunu düşündüklerinden bu ağaç için süsler hazırlarlar, sonra da çam kütüklerini yakarak dumanı sayesinde tüm doğayı yeniden yeşerteceği inancı olurdu.

Bu kırmızı giyinme ve şapka olayı ise Satürnalia festivalinde kölelerin kırmızı şapkalar takarak kutlarlarmış. Bu şapkalar efendilerinden özgürlük hakkını kazanan ya da özgür bırakılmalarının sembolüymüş. Bir haftada olsa bu başlıkları takan köleler tamamen özgür davranabildiklerinden kırmızı şapkalar aslında köleler için özgürlüğü simgelemekteymiş. Festival boyunca da zenginlerin fakirleri ve köleleri yedirip içirmesi, kendi yaptıkları hediyeleri onlara sunması, ihtiyacı olmayanın, ihtiyaca olana bir şeyler vermesi festival geleneğiymiş.

Ayrıca Saturnalia festivalinde (ki Satürn’ü tarım tanrısı olarak görmekteydiler) Eskiden çalışmanın daha kolay ve zahmetsiz olduğu, doğanın bereketli ve yiyeceklerin herkes için bol bol bulunduğu eşit ve özgür bir zaman olduğuna inanılıyormuş ama Zeus (Jüpiter’in)  Kronos (Satürn)’ü yenmesiyle birlikte köleliğin de geldiğini düşündüklerinden bu festival boyunca köleler Satürn heykellerine gidip onu uyandırmak için çeşitli kurbanlar verir, hatta Zeus heykellerini de yıktıkları söylenmekteymiş.

Daha sonrasında Romanın Hıristiyanlığı kabul edip gücün kiliseye geçmesiyle bu pagan adetlerinin yerini zamanla ve yavaş yavaş Noel olarak değiştirmiştir.

Yılbaşı Kutlama Zamanları

  • Astrolojik olarak İlk bahar ekinoksu yani Güneş’in Koç burcuna geçmesidir. Yani 21 Mart’ta biz Astrologlar için yeni yılın habercisidir.
  • 1 Ocak’ta Türkiye’de ve birçok ülkede Yeni yıl olarak kutlanmaktadır. Ne de olsa Miladı takvime göre yepyeni bir yıl oluyor.
  • Roşaşana (İbranice yeni yıl): Musevi yılbaşıdır. Hamursuz Bayramı’ndan 163 gün sonra kutlanır.
  • Çin yılbaşı her yıl ilk kameri ayınının yeni Ay gününde kutlanır, ki bu da kabaca ilkbahara denk gelir. Tam tarihi, Miladi takvime göre 21 Ocak ile 21 Şubat arasına düşer. Çin’de yılın en önemli bayramı konumundadır.
  • İran takviminde yılbaşı Norous (Nevruz) olarak anılır ve ilkbaharın başında kutlanır (20 veya 21 Mart).
  • Tayland, Kamboçya ve Laos’da yılbaşı 13 Nisan’dan 15 Nisan’a kadar kutlanır. Özellikle Tayland’ bu kutlama su dökerek gerçekleşir.

About zaferoba

Check Also

24-30 Mayıs Haftasında Neler Olacak ?

24-30 Mayıs Haftasından Mayıs ayın en önemli haftasından herkese selamlar, Bu haftaya başlarken Ay’ın Akrep …